Yüksek saflıkta endüstriyel çözücü ve kimyasal ara madde
Aseton (CAS No: 67-64-1), propanon veya dimetil keton olarak da bilinen, renksiz, uçucu, yanıcı bir sıvıdır. Organik kimyanın en basit ve en küçük ketonudur. Endüstriyel uygulamalarda yaygın olarak kullanılan çok yönlü bir çözücüdür.
Aseton, su, etanol, eter gibi birçok organik sıvı ile her oranda karışabilme özelliğine sahiptir. Bu özelliği onu endüstriyel temizlik, boya çıkarıcı ve kimyasal üretim süreçlerinde vazgeçilmez kılar.
Aseton'un çok çeşitli endüstriyel ve tüketici uygulamaları bulunmaktadır:
Makine parçaları, metal yüzeyler ve elektronik bileşenlerdeki yağ, reçine ve diğer kirleticilerin temizlenmesi.
Boya inceltici, vernik çıkarıcı ve yüzey hazırlığında kullanım.
Oje çıkarıcıların ana bileşeni olarak kullanım (nail polish remover).
Metil metakrilat (MMA), bisfenol A (BPA) ve diğer kimyasalların sentezinde ara madde.
Cam malzemelerin temizlenmesi ve kimyasal reaksiyonlarda çözücü olarak.
Bazı ilaçların üretiminde ve tablet kaplamalarında çözücü olarak.
| Özellik | Değer | Birim | Test Metodu |
|---|---|---|---|
| Kimyasal Formül | C₃H₆O | - | - |
| CAS Numarası | 67-64-1 | - | - |
| Moleküler Ağırlık | 58.08 | g/mol | - |
| Görünüm | Renksiz sıvı | - | Görsel |
| Koku | Keskin, karakteristik | - | Olfaktometri |
| Yoğunluk (20°C) | 0.790-0.793 | g/cm³ | ASTM D4052 |
| Kaynama Noktası | 56.05 | °C | ASTM D1078 |
| Erime Noktası | -94.7 | °C | ASTM D1015 |
| Parlama Noktası | -20 | °C | ASTM D93 |
| Alevlenme Sıcaklığı | 465 | °C | ASTM E659 |
| Buhar Basıncı (20°C) | 24.7 | kPa | ASTM D2879 |
| Viskozite (20°C) | 0.32 | cP | ASTM D445 |
| pH Değeri | 7 | - | ASTM E70 |
| Saflık (GC) | ≥99.5 | % | ASTM D3546 |
| Su İçeriği | ≤0.5 | % | ASTM E203 |
Alevlenebilir Göz ve cilt tahrişi Merkezi sinir sistemini etkileyebilir
Aseton doğada hızlı bir şekilde parçalanır ve biyolojik olarak bozunur. Su kaynaklarına karışması durumunda, yüksek buharlaşma oranı nedeniyle sucul yaşam üzerindeki etkisi sınırlıdır. Ancak yine de çevreye salınımından kaçınılmalıdır.
Aseton başlıca üç yöntemle üretilir: Kümüen hidroperoksit prosesi (Hock prosesi), izopropil alkolün dehidrojenasyonu ve doğrudan propilenin oksidasyonu. Günümüzde en yaygın yöntem, fenol üretiminin yan ürünü olarak kümüen hidroperoksit prosesidir.
Aseton, düşük toksisitesi, yüksek çözme gücü, hızlı buharlaşma özelliği ve nispeten düşük maliyeti nedeniyle birçok uygulamada tercih edilir. Metil etil keton (MEK) veya tolüen gibi diğer çözücülere kıyasla daha az toksik olarak kabul edilir.
Evet, aseton birçok plastik türünü (özellikle polistiren ve ABS) çözebilir veya deforme edebilir. Ancak polietilen, polipropilen ve Teflon gibi plastikler asetona karşı dirençlidir.
Uygun şekilde kapalı kaplarda saklandığında asetonun belirgin bir raf ömrü sınırı yoktur. Ancak uzun süreli depolamada su emilimi nedeniyle saflığı azalabilir.
Bol su ve sabunla yıkayın. Tahriş devam ederse tıbbi yardım alın. Aseton cildin doğal yağlarını uzaklaştırabilir, bu nedenle nemlendirici kullanmak faydalı olabilir.