Yüksek saflıkta, gıda, temizlik, kişisel bakım, tarım ve endüstriyel uygulamalar için çok yönlü kimyasal, kabartma tozu, pH düzenleyici ve yangın söndürücü
Sodyum Bikarbonat (CAS No: 144-55-8), halk arasında kabartma tozu olarak bilinen, gıda, temizlik, kişisel bakım ve endüstriyel uygulamalarda yaygın olarak kullanılan çok yönlü bir kimyasaldır. E500 koduyla gıda katkı maddesi olarak kullanılır.
Sodyum bikarbonat, zayıf bir bazdır ve asitlerle reaksiyona girerek karbondioksit gazı açığa çıkarır. Bu özelliği onu kabartma ajanı olarak ideal kılar. Su, gliserol ve alkolde çözünür, ancak eterde çözünmez. Doğal olarak nahcolite minerali şeklinde bulunur.
Sodyum Bikarbonat'ın çok çeşitli endüstriyel, ticari ve evsel uygulamaları bulunmaktadır:
Kabartma tozu olarak (E500), asit düzenleyici, fermantasyon yardımcısı ve raf ömrü uzatıcı olarak kullanılır. Unlu mamüllerde, içeceklerde ve hazır gıdalarda yaygındır.
Çevre dostu temizleyici olarak mutfak, banyo yüzeyleri, fırın temizliği ve halı temizleme tozlarında kullanılır. Yağ ve kir çözücü özelliği vardır.
Diş macunlarında aşındırıcı, deodorantlarda koku giderici, banyo tuzlarında cilt yumuşatıcı olarak kullanılır. Ağız gargaralarında pH düzenleyicidir.
Toprak pH düzenleyici, hayvan yem katkısı ve süt hayvanlarında asidoz önleyici olarak kullanılır. Bitki hastalıklarını önlemede etkilidir.
Antiasit ilaçlarda mide asidini nötralize etmek için, diyaliz solüsyonlarında ve topikal ilaçlarda kullanılır. Yanık tedavisinde de kullanımı vardır.
Kuru kimyasal yangın söndürücülerde (BC tipi) ana bileşen olarak kullanılır. Yağ, elektrik ve yanıcı sıvı yangınlarında etkilidir.
Baskı ve boyama işlemlerinde pH düzenleyici, yıkama işlemlerinde nötralizasyon ajanı olarak kullanılır. Lif işlemede yardımcıdır.
İçme suyu ve havuzlarda pH düzenleyici, ağır metal giderici olarak kullanılır. Atık su arıtmada nötralizasyon sağlar.
Köpük üretiminde, polimer işlemede ve kauçuk vulkanizasyonunda kullanılır. Gaz çıkışı sağlayarak gözenekli yapı oluşturur.
Metal temizleme, deri tabaklama, petrol sondajı, flue gaz desülfürizasyonu ve laboratuvar uygulamalarında kullanılır.
| Özellik | Değer | Birim | Test Metodu |
|---|---|---|---|
| Kimyasal Formül | NaHCO₃ | - | - |
| CAS Numarası | 144-55-8 | - | - |
| EC No | 205-633-8 | - | - |
| Moleküler Ağırlık | 84.01 | g/mol | - |
| Görünüm | Beyaz kristal toz | - | Görsel |
| Koku | Kokusuz | - | - |
| Yoğunluk (25°C) | 2.20 | g/cm³ | ASTM D4052 |
| Erime Noktası | 50°C (bozunur) | °C | ASTM D1015 |
| pH Değeri (1% sol.) | 8.3-8.6 | - | ASTM E70 |
| Sudaki Çözünürlük (20°C) | 96 | g/L | ASTM E1148 |
| Saflık (NaHCO₃) | ≥%99.0 | % | USP |
| Kül İçeriği | ≤0.02 | % | ASTM D482 |
| Nem İçeriği | ≤0.25 | % | USP |
| Ağır Metal İçeriği (Pb) | ≤5 | ppm | USP |
| Arsenik (As) | ≤3 | ppm | USP |
| Klorür (Cl) | ≤0.5 | % | USP |
| Amonyum | ≤0.0025 | % | USP |
Tahriş Edici
Sodyum bikarbonat sucul ve karasal ortamlarda düşük toksisite gösterir. Yüksek konsantrasyonlarda sucul yaşam için zararlı olabilir. Doğada kolayca parçalanır ve biyolojik olarak bozunabilir.
Sodyum bikarbonat saf haldeyken kabartma tozu olarak adlandırılır. Ancak marketlerde satılan "kabartma tozu" genellikle sodyum bikarbonat, asidik bir bileşen (genellikle krem tartar) ve nem alıcıdan oluşan bir karışımdır.
Sodyum bikarbonat gıdalarda kabartma ajanı (E500), asitlik düzenleyici ve raf ömrü uzatıcı olarak kullanılır. Asitli gıdalarla reaksiyona girerek karbondioksit gazı çıkarır ve bu da hamurun kabarmasını sağlar.
Gıda sınıfı sodyum bikarbonat, önerilen dozlarda tüketildiğinde güvenli kabul edilir. Ancak aşırı tüketimi vücutta sodyum dengesini bozabilir. Hassas bireylerde mide rahatsızlığına neden olabilir.
Serin, kuru ve hava almayan bir kapta saklanmalıdır. Nem ve asitlerden uzak tutulmalıdır. Uygun şekilde saklandığında raf ömrü 2-3 yıldır.
Bol su ile yıkayın. Uzun süreli temas ciltte kuruluğa neden olabilir. Hassas ciltlerde tahriş yapabilir. Göz temasında ise gözleri en az 15 dakika bol su ile yıkayın ve tıbbi yardım alın.