Metil İzobutil Keton (MIBK)

Genel Bakış

Metil İzobutil Keton (MIBK, CAS No: 108-10-1), 4-metil-2-pentanon olarak da bilinen, renksiz, orta uçuculukta bir sıvıdır. Karakteristik keton kokusuna sahip bu organik bileşik, endüstride güçlü bir çözücü olarak yaygın kullanılır.

MIBK suda sınırlı çözünürlüğe sahiptir ancak çoğu organik çözücüyle karışabilir. Orta buharlaşma hızı ve yüksek çözücü gücü, onu boya, kaplama, farmasötik ve kimyasal işleme endüstrilerinde tercih edilen bir seçenek haline getirir. Endüstriyel üretim genellikle asetonun yoğunlaşması ve katalitik hidrojenasyon yoluyla gerçekleştirilir ve ≥99.0% saflık sağlar.

Kullanım Alanları

Metil İzobutil Ketonun geniş endüstriyel ve tüketici uygulamaları vardır:

Teknik Özellikler

Güvenlik Bilgileri

Tehlike Sembolleri ve İfadeler

Alevlenebilir Göz ve Cilt Tahrişi Merkezi Sinir Sistemi Etkileri

Kişisel Koruyucu Ekipman (PPE)

• Kimyasala dayanıklı eldivenler (nitril veya neopren)
• Kimyasal güvenlik gözlükleri veya yüz siperi
• Organik buhar filtresiyle solunum koruması
• Kimyasala dayanıklı önlük veya iş kıyafeti
• Yeterli havalandırma veya lokal egzoz sistemi

Depolama Koşulları

• Serin, iyi havalandırılan bir alanda saklayın
• Ateşleme kaynaklarından ve kıvılcımlardan uzak tutun
• Oksitleyici maddelerden ve güçlü asitlerden/bazlardan ayrı saklayın
• Paslanmaz çelik, cam veya uygun plastik (HDPE, PTFE) kaplarda saklayın
• Depolama sıcaklığı: 15-25°C

Yangınla Mücadele Tedbirleri

• Uygun söndürücüler: Kuru kimyasal toz, CO₂, alkole dayanıklı köpük
• Su jetlerinden kaçının, yangını yayabilir
• Eğitimli personel tarafından uygun koruyucu ekipmanla müdahale edin
• Büyük yangınlar için alanı tahliye edin ve itfaiyeyi çağırın

Taşıma ve Depolama

Taşıma

• Taşıma sırasında kapların sıkıca kapalı olduğundan emin olun
• "Yanıcı Sıvı" olarak etiketleyin
• Statik elektrik birikimini önlemek için ekipmanı topraklayın
• Taşıma sırasında yemek, içmek veya sigara içmekten kaçının
• Toplu taşıma için paslanmaz çelik kaplar kullanın

Depolama

• Paslanmaz çelik, cam veya uygun plastik (HDPE, PTFE) kaplarda saklayın
• Patlamaya dayanıklı elektrik sistemleri kullanın
• Depolama tanklarında uygun havalandırma sistemleri sağlayın
• Depolama alanlarında yangın söndürme ekipmanı bulundurun
• Depolama alanlarında sigara içmeyi yasaklayın

Dökülme Müdahale Tedbirleri

• Tüm ateşleme kaynaklarını ortadan kaldırın
• Kimyasala dayanıklı kıyafet ve solunum koruması kullanın
• Küçük dökülmeleri kum, vermikülit veya diğer emici malzemelerle emdirin
• Büyük dökülmeler için profesyonel yardım alın
• Dökülme alanını bol suyla yıkayın

Düzenleyici Bilgiler

GHS Sınıflandırması

• Alevlenebilir Sıvı, Kategori 2
• Cilt Tahrişi, Kategori 2
• Göz Tahrişi, Kategori 2A
• Spesifik Hedef Organ Toksisitesi (Tek Maruziyet), Kategori 3

Önemli Düzenlemeler

• REACH: Kayıtlı
• CLP: Uyumlu
• OSHA: Tehlike İletişim Standardına tabi
• NFPA 704: Sağlık 1, Yanıcılık 3, Reaktivite 0
• EPA: VOC olarak sınıflandırılmıştır

Uluslararası Düzenlemeler

• Avrupa Birliği: 2008/58/EC sayılı Direktife tabi
• ABD: EPA TSCA envanterinde listelenmiştir
• Çin: IECSC'de listelenmiştir
• Japonya: ISHL'de listelenmiştir

Çevresel Bilgiler

Çevresel Etki

Metil İzobutil Keton atmosferde fotokimyasal reaksiyonlarla orta hızda bozunur (yarı ömür: 2-5 gün). Su kaynaklarına karışması durumunda sucul organizmalar için hafif toksisite gösterir. MIBK biyolojik olarak bozunabilir ve çevrede kalıcı değildir.

Biyolojik Bozunma

• Hava: Fotokimyasal reaksiyonlarla, 2-5 gün yarı ömür
• Su: Mikrobiyal aktiviteyle 7-28 gün içinde bozunur
• Toprak: Mikrobiyal aktiviteyle orta hızda bozunma

Atık Yönetimi

• Tehlikeli atık olarak sınıflandırılmıştır
• Küçük miktarlar lisanslı tesislerde buharlaştırılabilir
• Büyük miktarlar lisanslı tehlikeli atık tesislerinde yakılmalıdır
• Yerel düzenlemelere uygun şekilde bertaraf edin
• Kanalizasyon sistemlerine karışmasını önleyin

Sık Sorulan Sorular

Metil İzobutil Keton nasıl üretilir?

MIBK genellikle asetonun yoğunlaşması ve ardından katalitik hidrojenasyon yoluyla üretilir. Endüstriyel ölçekte üretim, sürekli damıtma işlemleriyle gerçekleştirilir.

Metil İzobutil Keton ile Metil Etil Keton arasındaki fark nedir?

MIBK (C₆H₁₂O), MEK'e (C₄H₈O) göre daha uzun bir alkil zincirine sahiptir ve daha yüksek kaynama noktasına sahiptir. MIBK daha yavaş buharlaşır ve daha güçlü bir çözücüdür.

Metil İzobutil Keton plastiklere zarar verir mi?

MIBK, polistiren, PVC ve bazı plastikleri çözebilir veya deforme edebilir. Polietilen ve polipropilen kısa süreli temaslara dayanıklıdır, ancak uzun süreli temastan kaçınılmalıdır.

Metil İzobutil Ketonun raf ömrü nedir?

Sıkıca kapalı kaplarda saklandığında MIBK yaklaşık 2 yıl raf ömrüne sahiptir. Nemden korunmalı ve hava geçirmez şekilde saklanmalıdır.

MIBK ciltle temas ettiğinde ne yapmalıyım?

Bol sabun ve suyla yıkayın. Uzun süreli temas kuruluk veya tahrişe neden olabilir. Tahriş devam ederse tıbbi yardım alın. Gözle temas halinde en az 15 dakika suyla yıkayın ve doktora başvurun.