Genel Bakış
Etilen glikol (CAS No: 107-21-1), etandiol olarak da bilinen, renksiz, tatlımsı kokulu bir organik bileşiktir. Alkanoller sınıfına ait bir dioldür ve endüstride en yaygın kullanılan glikoldür. Etilen oksidin hidrolizi ile üretilir ve antifriz, polyester elyaf ve reçine üretimi gibi çok çeşitli uygulamalarda kullanılır.
Etilen glikol, su ile her oranda karışabilen higroskopik bir sıvıdır. Düşük donma noktası ve yüksek kaynama noktası nedeniyle antifriz uygulamalarında ideal bir bileşendir. Endüstriyel olarak genellikle %99.8 ve üzeri saflıkta ticari olarak temin edilebilir.
Kullanım Alanları
Etilen glikolün çok çeşitli endüstriyel ve ticari uygulamaları bulunmaktadır:
Antifriz ve Soğutucu Sıvılar
Otomotiv ve endüstriyel soğutma sistemlerinde temel bileşen olarak kullanılır.
Polyester Elyaf ve Reçineler
PET (polietilen tereftalat) üretiminde temel hammadde olarak kullanılır.
Hidrolik ve Fren Sıvıları
Hidrolik sistemlerde ve bazı fren sıvılarında bileşen olarak kullanılır.
Kağıt ve Deri Endüstrisi
Nem tutucu ve plastikleştirici olarak kullanılır.
Havaalanı Pist De-icing
Uçak ve pistlerde buz çözücü olarak kullanılır.
Endüstriyel Çözücüler
Boya, mürekkep ve diğer endüstriyel ürünlerde çözücü olarak kullanılır.
Teknik Özellikler
| Özellik |
Değer |
Birim |
Test Metodu |
| Kimyasal Formül |
C₂H₆O₂ |
- |
- |
| CAS Numarası |
107-21-1 |
- |
- |
| Moleküler Ağırlık |
62.07 |
g/mol |
- |
| Görünüm |
Renksiz, berrak sıvı |
- |
Görsel |
| Koku |
Hafif tatlımsı |
- |
Olfaktometri |
| Yoğunluk (20°C) |
1.108-1.115 |
g/cm³ |
ASTM D4052 |
| Kaynama Noktası |
197.3 |
°C |
ASTM D1078 |
| Erime Noktası |
-13 |
°C |
ASTM D1015 |
| Parlama Noktası |
111 |
°C |
ASTM D93 |
| Alevlenme Sıcaklığı |
410 |
°C |
ASTM E659 |
| Buhar Basıncı (20°C) |
0.06 |
mmHg |
ASTM D2879 |
| Viskozite (20°C) |
16.1 |
cP |
ASTM D445 |
| Sudaki Çözünürlük |
Tamamen karışabilir |
- |
ASTM D1722 |
| Saflık (GC) |
≥99.8 |
% |
ASTM E611 |
| Su İçeriği |
≤0.1 |
% |
ASTM E203 |
Güvenlik Bilgileri
Tehlike Sembolleri ve İfadeler
Toksik
Sağlık Tehlikesi
Çevresel Tehlike
Kişisel Koruyucu Ekipman (PPE)
- Kimyasala dayanıklı eldivenler (nitril veya neopren)
- Kimyasal gözlük veya yüz siperi
- Uygun solunum koruması (buhar veya aerosol oluşumunda)
- Kimyasala dayanıklı önlük veya iş elbisesi
- Kapalı ayakkabı veya çizme
Depolama Koşulları
- Serin, iyi havalandırılan bir yerde saklayın
- Oksitleyicilerden ve güçlü asitlerden ayrı depolayın
- Paslanmaz çelik, polietilen veya cam kaplarda saklayın
- Depolama alanında "Toksik Madde" işaretleri bulundurun
- Depolama sıcaklığı: 15-30°C arası
Yangınla Mücadele
- Uygun söndürücüler: Kuru kimyasal, CO₂, alkole dayanıklı köpük, su sisi
- Su jeti kullanmayın - yayılmayı artırabilir
- Eğitimli personel tarafından uygun koruyucu ekipmanla müdahale edin
- Büyük yangınlarda alandan uzaklaşın ve itfaiyeyi çağırın
Taşıma ve Depolama
Taşıma
- Taşıma sırasında kapların sıkıca kapalı olduğundan emin olun
- Toksik madde etiketi bulundurun
- Dökme taşımalarda paslanmaz çelik tankerler kullanın
- Taşıma sırasında yemek, içmek veya sigara içmekten kaçının
- Sızıntı ve dökülmelere karşı önlem alın
Depolama
- Paslanmaz çelik, polietilen (HDPE) veya cam kaplarda saklayın
- Depolama alanlarında yeterli havalandırma sağlayın
- Depolama tanklarında havalandırma sistemleri bulundurun
- Depolama alanlarında yangın söndürme ekipmanı bulundurun
- Depolama alanlarında sigara içilmesini yasaklayın
Dökülme Durumunda Alınacak Önlemler
- Uygun solunum koruması ve kimyasal koruyucu giysi kullanın
- Küçük dökülmeleri emici malzemelerle (kum, vermikülit) emdirin
- Büyük dökülmelerde profesyonel temizlik ekiplerinden yardım isteyin
- Dökülen alanı bol su ile yıkayın
- Dökülen malzemeyi tehlikeli atık olarak bertaraf edin
Düzenleyici Bilgiler
GHS Sınıflandırması
- Akut Toksisite (Oral) Kategori 3
- Akut Toksisite (Dermal) Kategori 3
- Ciddi Göz Tahrişi Kategori 2
- Çevresel Toksisite (Sucul) Kategori 2
Önemli Düzenlemeler
- REACH: Kayıtlı
- CLP: Uyumlu
- EPA: TSCA envanterinde listelenmiştir
- NFPA 704: Sağlık 2, Yanıcılık 1, Reaktivite 0
Uluslararası Mevzuat
- Avrupa Birliği: 2008/58/EC sayılı direktife tabi
- ABD: EPA TSCA envanterinde listelenmiştir
- Çin: IECSC listesinde mevcuttur
- Japonya: ISHL listesinde mevcuttur
Çevresel Bilgiler
Çevresel Etki
Etilen glikol sucul ortamlarda orta derecede toksik etki gösterir. Atmosferde fotokimyasal reaksiyonlarla parçalanır. Toprakta ve yeraltı sularında hareketli olabilir. Biyolojik olarak parçalanabilir ancak yüksek konsantrasyonlarda sucul yaşam için zararlı olabilir.
Biyolojik Parçalanma
- Hava: Fotokimyasal reaksiyonlarla 1-10 günlük yarı ömür
- Su: Mikrobiyal aktivite ile 2-12 gün içinde parçalanır
- Toprak: Mikrobiyal aktivite ile 1-4 haftada parçalanır
Atık Yönetimi
- Tehlikeli atık olarak sınıflandırılmıştır
- Lisanslı tehlikeli atık bertaraf tesislerinde yakılmalıdır
- Küçük miktarlar uygun atık toplama kaplarında biriktirilmelidir
- Yerel düzenlemelere uygun şekilde bertaraf edin
- Kanalizasyona dökülmesi yasaktır
Sık Sorulan Sorular
Etilen glikol neden antifriz olarak kullanılır?
Etilen glikol, suyla karıştığında donma noktasını önemli ölçüde düşürür (-45°C'ye kadar) ve kaynama noktasını yükseltir. Bu özellikleri onu otomotiv ve endüstriyel soğutma sistemleri için ideal bir antifriz bileşeni yapar.
Etilen glikolün insan sağlığına etkileri nelerdir?
Etilen glikol yutulduğunda toksiktir. Küçük miktarları bile (30-60 ml) yetişkinlerde ölümcül olabilir. Karaciğerde metabolize olarak toksik metabolitler oluşturur. Deri ve göz teması tahrişe neden olabilir.
Etilen glikol hangi malzemelerle uyumludur?
Etilen glikol, paslanmaz çelik, polietilen (HDPE), polipropilen, PTFE ve viton ile uyumludur. Çinko, alüminyum ve bakır gibi bazı metallerle korozyona neden olabilir.
Etilen glikol nasıl saklanmalıdır?
Serin, iyi havalandırılan bir yerde, orijinal kabında veya uygun malzemeden yapılmış kaplarda, alev ve kıvılcım kaynaklarından uzakta saklanmalıdır. Direkt güneş ışığından korunmalıdır.
Etilen glikol dökülmesi durumunda ne yapmalıyım?
Uygun koruyucu ekipman giyin, alanı havalandırın, küçük dökülmeleri emici malzemelerle temizleyin, büyük dökülmelerde profesyonel yardım isteyin. Temizlik atıklarını tehlikeli atık olarak bertaraf edin.